logo
Strona Główna / Aktualności /   aktualność nr 12 edit
2017-02-15 JW

Irena Sendlerowa – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata

106 lata temu, 15 lutego 1910 r. urodziła się Irena Sendlerowa, kobieta, która w czasie II wojny światowej uratowała ok. 2 500 żydowskich dzieci.
Przemycała je z warszawskiego getta i przy współpracy z organizacją Żegota umieszczała pod zmienionymi nazwiskami w polskich rodzinach zastępczych, w sierocińcach lub klasztorach.
Irena Sendlerowa stworzyła zaszyfrowaną kartotekę ukrywanych dzieci. Na wąskich karteczkach zapisywała prawdziwe i fałszywe nazwisko dziecka oraz adres, pod którym zostało aktualnie umieszczone. Karteczki przechowywała w słojach zakopanych w ogrodzie. Ta wyjątkowa kartoteka nazwana „Listą Sendlerowej" przetrwała wojnę i dzięki temu wiele z ocalałych dzieci odzyskało swoją żydowską tożsamość.
Pod koniec 1943 roku została aresztowana przez gestapo, była torturowana na Pawiaku i skazana na śmierć. Członkom Żegoty udało się przekupić niemieckiego oficera i wydostać ją z aresztu. Pod przybranym nazwiskiem, ukrywając się przed gestapo nie zaprzestała swej misji i w dalszym ciągu ratowała dzieci.
Po wojnie także zajmowała się opieką społeczną, organizowała sierocińce, domy starców, ośrodki pomocy dla samotnych matek. Jednak ze względu na swą wojenną przynależność do AK nie miała w powojennej Polsce łatwego życia. Była nawet aresztowana i poddana brutalnemu przesłuchaniu. W wieku 57 lat zmuszono ją do przejść na emeryturę i usunięcia się z w cień życia publicznego. Polska Ludowa zapomniała o niej i o jej heroicznej postawie podczas wojny.

Naród żydowski pamiętał jednak jej zasługi. W 1965 roku została odznaczona najwyższym medalem izraelskim przyznawanym nie-Żydom Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Medal odebrała w 1983 r. kiedy otrzymała paszport i mogła wyjechać do Izraela. W 1991 roku otrzymała honorowe obywatelstwo Izraela.
W 2003 r. została odznaczona przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Medalem Orła Białego
Dwukrotnie wysuwano jej kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla, w 2003 i 2007 roku. Nie była jednak zadowolona z tych wyróżnień, dużo ważniejszy był dla niej Order Uśmiechu, który przyznano jej w 2007 roku i była jego najstarszą laureatką.
Od 2006 r. z ramienia amerykańskiej fundacji "Life In a Jar" oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych została ustanowiona nagroda im. Ireny Sendlerowej "Za naprawianie świata", która przyznawana jest nauczycielom uczącym i wychowującym młodzież w duchu tolerancji i poszanowania innych.

Irena Sendlerowa zmarła 12 maja 2008 r. w wieku 98 lat. Do samego końca opiekowała się nią kobieta, którą jako niemowle uratowała z warszawskiego getta.
Przeczytaj jeszcze:
Życiorys Ireny Sendler na www.sprawiedliwi.org.pl
Blog jej poświęcony seir10wapo.blogspot.com
Artykuł w Tygodniku Powszechnym z 2003r. "Oswajanie strachu" autor: Jerzy Korczak
Artykuł w Tygodniku Powszechnym z 2005r. "Czy świat mi pomagał, gdy płakałam z bezsilności" autor: Maciej Piotrowski
Konspekt zajęć lekcyjnych. opracowanie: Bartosz Kicki
Książka biograficzna Anny Mieszkowskiej "Matka dzieci Holokaustu".

Filmografia:
"Łyżeczka życia" krótki film dokumentalny, reż. Michał Nekanda-Trepka, 2003r.
"Dzieci Ireny Sendlerowej" film fabularny, reż. J. K. Harrison, 2009r.
"W imię ich matek – historia Ireny Sendlerowej" godzinny film dokumentalny, reż. Mary Skinner, 2010r.
O Irenie Sendlerowej
"Dzieci Ireny Sendlerowej"
film fabularny 2009r.
reż. J. K. Harrison